Aloia, Lucas, Sandra, Tomás e Jacobo conforman Néboa, un proxecto que en novembro do ano pasado sacou o seu primeiro LP, “A realidade enganosa”, xunto co selo Raso Estudio. Un grupo singular que bebe de influencias do pop británico e, en contraposición a maioría da música actual, transmite pausa, pero tamén intensidade nas súas cancións. Entrevistámoslles vía Skype con motivo do lanzamento para coñecer a historia do disco e as sensacións que teñen de cara ao recibimento.
Como vos coñecestes e como xorde Néboa?
Tomás: Lucas e eu coñeciámonos porque tocábamos en bandas daquela. O recordo que teño eu é en Vilagarcía, nun seminario de Jazz que deu Nacho Pérez, e non me lembro ben se entrei na banda daquela a través diso, pero si coincidimos e falamos moito de música. Eu estaba estudando jazz, Lucas e eu estabamos interesados en facer jazz e ao final rematamos facendo pop. A partir de aí foron entrando novos membros, Jaco tocaba noutras bandas de Compostela, e en Sinestesia.
Jacobo: Tomás, vas escribir as miñas memorias (risas).
Lucas: Hai unha cousa graciosa que nunca lle contei a Tomás, que para o seu ego vai finísimo. En Néboa normalmente aceptamos a primeira persoa para o posto, no baixo estaba Jaco, na percusión Sandra, e en guitarristas si que é certo que probamos varios e non nos acabou por convencer ningún ata que chegou Tomás (risas).
Antes do disco sacastes un EP, “Antes da Tormenta” en 2015. E logo publicastes dous sinxelos. Eu noto un estilo parecido neste disco e no da “Realidade enganosa”.
Lucas: Nas cancións do EP, como todas as bandas que quixeron gravar un primeiro traballo, escollemos as más destacadas do repertorio, un pouco parecido ao que se fixo agora. O que si que pode explicar que hai un son parecido é que hai cancións no EP que ben poderían estar no disco, e tamén algunhas cancións do disco son antigas. Na presentación do EP, ou un par de anos despois, xa estabamos tocando algún tema de “A realidade enganosa”.
Sacastes o disco en plena pandemia mundial e no 2020, ano aciago para os concertos. Como está a ser a acollida do novo disco e cales son as vosas sensacións e sentimentos cara a el? É o voso primeiro LP.
Jaco: Estamos bastante contentos, grazas a xente de Raso que nos apoiou, foi brutal e nunca tivemos esa maquinaria detrás. Non sei se chamalo DIY, pero ata agora nós facíamos todo: músicos, choferes, managers… e agora hai un cambio brutal nese sentido.
Tomás: Todos gravamos tanto con Néboa como con outras bandas e logo enfrontabas a realidade de que unha vez gravado movelo realmente era imposible. Esa idea de que os intermediarios remataron é unha mentira coma unha casa.
Jaco: Movelo é un traballo que non se ve, estamos todos noutros proxectos e sabemos como vai o rollo. Respondendo a túa pregunta, eu creo que temos unha moi boa sensación e a recepción da peña mola, está gustando moito o disco.
Tomas: Estamos tendo unha promoción bastante boa, eu estou contentísimo pero non podo comparar con outros lanzamentos porque é o primeiro lanzamento que temos nun sentido máis profesional. Outros que tivemos con outras bandas foron cousas feitas por nós. Non obstante, non estamos sabendo medir o pulso en directo, esa é a realidade. Cando vas a unha sala e hai 300 u 100 persoas nunha cidade allea que van a verte, ata que vexamos iso, prefiro ser cauto. Estou contento porque por fin temos atención dos medios, fannos críticas periodistas que saben do que falan e non os das páxinas locais, que as veces meten a pata. Agora, eu ata que vaia a unha cidade que non é a miña a tocar e diga “vale, agora si”, a partir de aí poderemos ver se realmente temos o éxito no directo que é o espazo natural do músico. A xente estará con ganas iso din, a ver se é certo (risas).
Fichastes por Raso estudio pouco antes de sacar o disco, un selo que ten a nomes tan importantes como Baiuca ou Blanco Palamera, incluso Antía Muíño, como é pertencer a un selo con artistas tan grandes?
Lucas: Foi o grande cambio para nós. Alan, que é quen leva o selo, é unha persoa moi afable e cando falou comigo para entrar no selo o que me dixo foi que non me agoniase con nada nin me asustase, que é unha cousa moi de andar por casa. Ao final aí dentro está Baiuca, que é o proxecto de referencia a nivel Galicia a día de hoxe e funciona a outro nivel, pero tamén ten a Antía que é amiga nosa e se nós somos de andar por casa, Antía é catro veces máis, case teño que insistirlle eu para que faga temas (risas).
Tomás: Antía é amiga nosa e cantou con nós nalgún concerto. Os de Blanco Palamera son de Compostela, eu coñézoos e está funcionando moi ben. Pero Baiuca si que foi explosión, e está claramente aí o baluarte do selo, así como outras bandas que están funcionando moi ben.
Jaco: Partimos da base de que nós non temos nada de referencia porque nós nunca estivemos nun selo, nin nada parecido, pero persoalmente si que teño un sentimento de familiaridade moi guai en Raso.
Lucas: Hai unha cousa de Raso que para min é clave, o feito de estar sacando os artistas de Galicia que máis me molan (risas) entón iso si que dá gustirrinín. Teñen por exemplo a Xosé Lois Romero e Aliboria, que me molan moito.
Unha das vosas cancións foi gravada no náutico de San Vicente, un sitio de referencia a nivel concertos en Galicia, como foi tocar e gravar alí?
Sandra: Xenial, a min encantoume gravar alí coma no estudio, dous templos onde me sentín supercomoda e desfrutei. O entorno do náutico mola a hostia. Nós publicamos o álbum en novembro de 2020 e o 28 tiñamos un concerto de presentación no náutico, pero tívose que cancelar co problema este. Pero non puidemos presentar o álbum. Agardamos poder tocar este verán, a ver se Miguel ten un sitio reservado (risas).
Tomás: Miguel sempre foi un tipo moi persoal facendo a programación e sempre deixa un oco para a sorpresa. Iso de que poida estar Iván Ferreiro, Coque Malla ou Leiva ou ao día seguinte nós ou grupos aínda máis pequenos… dese intercambio de músicas poden saír cousas ou polo menos está ben dar a oportunidade e é un lugar onde suceden cousas moi guais.
Este último verán tocastes para Excultura e moita xente puido coñecervos grazas a iso, como foi a experiencia? Como valorades este tipo de iniciativas?
Lucas: Hevi, leva dicíndonos isto dous anos: hai que facer as cousas o máis comunitario posible. Tes que tocar para a túa comunidade e para a túa xente que a xente se involucre nesa cultura, xa sexa concello, comarca… O que fan eses chavales de Excultura é espectacular, o grao de iniciativa que hai que ter para sacar unha programación todo o verán é un labor que en realidade correspondería facer ás institucións públicas. Se non fose por eles, non teríamos material audiovisual para promocionar os concertos. A experiencia boa, o sitio espectacular, a proposta é xenial, e oxalá servise de demostración para que as cousas se fixesen ben, porque eles precisamente moitos medios non teñen.
O voso disco foi producido polo Hevi, que tal foi a experiencia de traballar con el? Comparten trazos todos os discos producidos polo Hevi, como figura central dentro do que é a música galega? Ten un estilo recoñecible?
Lucas: Estamos a producir agora unhas cancións novas de Tomás, Néboa ao final é como un spinoff de Sinestesia e Sinestesia de Néboa, compartimos todos os músicos. Da experiencia con Hevi podemos falar todos.
Tomás: Eu creo que, no que dis do tema estilístico, si que consigue impregnar a súa personalidade. Foi marabilloso traballar con el con Néboa e con Sinestesia, conseguiu darnos a volta á cabeza con estas últimas cancións. Si que hai un gusto pola estética, pola investigación e porque a figura da produción e do técnico teña un sentido moi artístico en todo o proceso, buscar a emotividade do instrumento, a tímbrica das cousas. O Hevi produce cousas de estilos moi distintos, que acoden a el porque é das poucas figuras en Galicia de produtor, que se vén a un ensaio teu antes de gravarte, que se che vai a gravar quere saber que vas facer, e toma decisións e se involucra dunha maneira especial. É marabilloso, unha cousa que só te pode dar unha industria, e el é un xenio tolo que dende a súa nave de Trazo produce as cousas máis interesantes de Galicia. Desde underground pero tamén do Jazz, no mesmo ano gravou a Virxilio e a Ortiga, a Novedades Carminha, tamén… produce aos músicos máis interesantes ou máis desprexuizados de cada ámbito en Galicia, e iso está guai.
Lucas: Unha das cousas máis importantes para min de Hevi é que eu tiña moi claro que quería producir o disco en serio, pero tamén quería probar a ter alguén que producise. Nin me plantexei que houbese outra persoa, porque eu tiña moi claro que sería el como figura que se involucrase no disco. A nós vennos ben reivindicar o pop coa tradición e a música tradicional modernizada, pero é un grupo onde nos meten e realmente paréceme un despropósito porque por exemplo Baiuca fai algo que realmente si que ten que ver co tradicional tema tras tema e a nós nos meten nese saco cando non é así. O que Hevi a min me aportou cando sacou os dous discos en 2016 foi unha master class de música galega ou música pop en galego, algo como: “isto faise así”. Non tes por que recorrer aos clichés, non tes por que recorrer a certo discurso político…facer música con identidade cultural galega tamén pode ser así. Eu cando escoitei dende letras, ata elementos musicais que non eran necesariamente tradicionais pero que me soaban súper galegos, pois comecei a entendelo e dixen “a este tío teño que coñecelo”.
Nótase que os membros do grupo teñen gran cultura musical, ou do Jazz, tedes bastantes instrumentos pouco comúns no pop máis mainstream coma marimbas, por exemplo.
Sandra: Non entramos nos palcos pequenos (risas). Eu creo que é un recurso máis. Lucas e eu estudamos no conservatorio, tiñamos esa bagaxe. Era o que tiñamos que tocar e estudar, Lucas decidiu metelos dentro moi sabiamente. Diferéncianos? Si, porque é verdade que non é moi común, pero realmente máis a nivel visual que auditivamente porque moita xente non se decata que hai unhas marimbas soando.
Lucas: De feito, estes días saíu un disco dunha rapaza que é mexicana que se chama Patricia Brennan, e sacou un disco a marimba e vibráfono sos, que xusto son os dous instrumentos de láminas que máis se empregan no disco. Pero no directo só usamos o vibráfonos. Eu xa plantexei a idea de levar os dous pero Jacobo como home razoable xa mo prohibiu, porque non quería montar os dous cada concerto (risas).
Tomás: Temos un 205 e dous instrumentos que non caben (risas). Teño que dicir en favor diso que se un grupo foi romanticismo puro, ese foi Néboa. Tocabamos na Burriquita de Belén, un garito mítico de Compostela, e cada vez que chegabamos alí co vibráfono e a marimba Tito, o dono, dicía que non ía caber, pero ao final conseguíamos meter todo o set nun espazo onde tocan grupos de jazz e blues. Non facíamos concesión a comodidade do hostaleiro (risas). Néboa tivo moitos baterías e ao final non temos un posto fixo, o que fixo que Lucas e Sandra buscasen métodos percutivos que se escapen da batería tradicional, que realmente é o que máis che liga ao pop. A aparición de elementos como o pandeiro ou instrumentos tradicionais foi precisamente por iso, e saímos ben parados.
Lucas: A instrumentación non é premeditada, non buscamos innovar, senón que ao eu estudar vibráfono e Sandra instrumentación clásica, e molarnos escoitar cousas como por exemplo Xabier Díaz, James Blake ou Bjork, pois decidimos facer un pouco facer da necesidade virtude.
Nunha ollada en Spotify, moitos dos vosos ouvintes están en México, moitos no resto do estado español. Credes que a nivel España xa non hai prexuízos do lugar de procedencia da música ou a lingua na que se canta? Axudan o Spotify e as plataformas dixitais a que bandas pequenas se coñezan en sitios onde antes non sería posible? Credes que no público hai menos prexuízos e hai máis apertura a escoitar cousas distintas?
Lucas: Eu o de México non o entendo (risas). Cando damos unha entrevista, eu miro estatísticas para ver repercusións coma cando fomos a Radio 3, e houbo un momento onde nos escoitaban máis en México que en España (risas) eu creo que en México deben consumir Spotify a saco ou algo así (risas). Hai unha apertura de miras que comezou coa nosa xeración millenials, e que agardo que pase tamén coas posteriores, de cara a escoitar xéneros e non ter que pensar “bueno, se son Stoner-rockero teño que escoitar estas bandas e paso dos demais” pero penso que por sorte non pasa só fóra de Galicia ou España, senón tamén dentro.
Noto un patrón nas vosas cancións como por exemplo, “Coidar dunhas colmeas”, “Valente” ou “Non deixará porta sen abrir” que adoitan ir in crescendo. Buscabades construír unha atmosfera en concreto?
Tomás: Si, é unha conversa que temos cos crescendos e as intensidades, se abusar ou non diso. Hai temas onde si que é máis evidente, penso por exemplo en “Depois do terremoto”, que practicamente comeza como un acústico e remata en rock progresivo. Non é só que mude a intensidade, senon que o estilo vaise volvendo máis informativo, xogamos moito con iso de ir metendo e sacando información. Eu como ouvinte o que me mola das bandas e que boto de menos na música pop ou mainstream, é que desaparece moito esa intensidade, dende o tipo de masterización ata a propia intención da canción.
Jacobo: Realmente ten que ver porque somos de tocar en directo, e non somos músicos de estudio, entón sempre ensaiamos de cara a tocar en directo.
Lucas: É certo que iso que sinalas é verdade, que hai moito tema do disco que é un crescendo constante. Para min é o maior defecto do disco, se empregas moito ese recurso valor. Está en “O descenso”, en “Coidar dunhas colmeas”, en “Folion”, en “Depois do terremoto”…está en moitos temas.
Tomás: Pero se está en todos, é a identidade da banda (risas).
Jacobo: Xa sabemos o que facer no seguinte disco, ningún crescendo deses (risas).
Lucas: De feito “Limites”, para min, é un pouco a resposta a iso, que comeza in crescendo e vai decrescendo, facer de menos a máis é o máis fácil, pero facer de máis a menos e dominalo para min é o máis top. A min unha cousa que me conecta ca música de forma máis visceral é que a musica che sobrecolla tanto que te libera. Moita da música que eu escoito, como James Blake, sobre todo o primeiro disco ou Bon Iver, xogan moito con iso. No disc o único que se fixo para facer contrapunto de forma consciente foi “Limites”, noutros temas hai intensidades e aparecen constrapuntos, pero non foi tan premeditado.
O voso disco ten ritmos galegos tradicionais con electrónica, penso por exemplo no folión de “Valente” onde recitades uns versos de Jose Ángel Valente, canción que é “un canto de amor a Ourense” nas vosas palabras. Que importancia credes que ten a música tradicional na música actual galega, co rexurdimento de grupos tanto tradicional como grupos que utilizan a música tradicional con ritmos contemporáneos como Baiuca, Xose Lois Romero e Aliboria, ou as Tanxugueiras?
Lucas: Non é só na música tradicional, eu penso que a día de hoxe vai ser o próximo mainstream. É un discurso instalado xa en todos lados e por iso hai que ter coidado á hora de avaliar e meter a todos no mesmo saco. Valóranse moito as bandas que teñan algún elemento relacionado ca electrónica, pero a realidade é que se pode facer vangarda alén desas formas. Por exemplo, o que fan Xose Lois Romero e Aliboria, no referido á percusión e á revisión da música tradicional é unha animalada, o que pasa é que non se valora o suficiente porque non hai electrónica polo medio. A revisión do tradicional é o próximo mainstream e hai cousas incribles. Rodrigo Cuevas para min é o gran referente en España, aínda que en Andalucía comezou con xente como Rocío Márquez, Niño de Elche ou Soleá Morente. Agora a xente está co rollo de C Tangana que é un señor di que é o primeiro que chega a todo, e que di que chega todo o mundo tarde, cando realmente está a facer cousas que se fixeron fai 5 anos, entón eu creo que hai que ter coidado en meter as cousas no mesmo saco.
Tomás: Se C Tangana quere é reivindicar o pasodoble, a rumba, o madrileño…hai moitas cousas que se fixeron antes. Estou de acordo con Lucas en que cando se fala da tradición parece que só pasaba co tradicional andaluz, e que o mainstream español só aceptaba esa mestura, como pasou nos 70 con Triana, Paco de Lucía, Camarón… A reivindicación posterior de que España era máis que Andalucía, da pluralidade da cultura española, non só a nivel musical senón tamén político e social, permite facer este tipo recuperacións con máis naturalidade. Seguramente nos 70 había cousas en Galicia que compartían esa intención, dende os discos de MHU a Voces Ceives, e daquela pasaron desapercibidos. Agora, todo isto por fin se pon en valor. Están cambiando cousas no estado e non todo é Madrid e Andalucía. A C Tangana diríalle que se escoitase os primeiros discos da Cabra Mecánica, porque se quere reivindicar o chulapo millenial, eses dous, tres discos collen todo iso e son tremendos.
Lucas: En Galicia temos a figura de Andrés do Barro, que a hora de facer pop sen complexos non só en galego, senón con sabor galego, é clave. Tamén penso que, como só hai esta forma de entender a tradición como aquilo que teña unhas características relacionadas coa música popular, o concepto de tradición é limitadísimo. Por exemplo, o que explica que Néboa sexa un grupo con esta idiosincrasia cando levamos marimba, vibráfono, pero tamén percusión tradicional, é que tanto Sandra coma min tocamos en bandas de música populares. As bandas son clave na cultura popular de Galicia, e quizais é algo que pasa desapercibido. Caxade, por exemplo, é un tipo que explica moi ben isto, xa que incorpora bombardinos e cousas, e di “joder, e que eu veño de tocar nas bandas: qué podo facer con isto?”. Iso tamén é tradición.
Tomás: Tamén a propia idiosincrasia das letras. Falar do que pasa aquí, xa independemente do idioma, pode ser Novedades Carminha ou Ataque Escampe, que non teñen ningún elemento da música popular, pero a retranca, o santiaguismo, aparece reflexado sen complexos. O que di Lucas é que a tradición vai máis alén do musical, ten que ver na actitude cara á música.
Quedachedes segundos nos premios NARF da música en 2018, por diante de bandas coma Oh! Ayatollah. Como influenciou este posto na banda? Que papel desenvolven este tipo de premios na difusión das bandas galegas “underground”?
Lucas: Temos falado bastante nós porque o que queres cando vas a un premio é o primeiro posto a fuego (risas) e igual a día de hoxe, de gañarmos teríamos algo de cartos para pagar a gasolina dos primeiros concertos (risas). A función destes premios é necesaria porque se non en Galicia non hai forma de comezar unha industria. Logo, sempre se poden mellorar. Por exemplo, a nosa xira da Deputación a raíz do premio, estamos moi agradecidos, pero foi lamentable (risas). Foi ir tocar a sitios onde non nos querían e a dous festivais que como eran de arte urbano non encaixabamos moito. De verdade non hai concellos en toda a provincia da Coruña que estean dispostos a ter un concerto noso cun mínimo de promoción? É moi complicado. Pero agradecemos o premio e sen el non poderíamos facer o disco, as cousas como son.
Tamén me chama a atención do disco ese coidado que transmite, esa delicadeza, con temas que comezan e finalizan con recitais en prosa e referentes novelescos. Ata que punto é a literatura un punto de inspiración para vós? Nalgunha entrevista falabades que a canción de “13 pereiras, 10 maceiras, 40 Figueiras” estaba inspirada na Illada de Homero, por unha frase de Ulises ao seu pai. Que outras obras literarias considerades influencias?
Lucas: Realmente o de “13 pereiras, 10 maceiras, 40 Figueiras” non é pola Odisea, senón que foi porque estaba lendo un libro de Manuel Rivas, non sei se “O último día de Terranova”, que tiña un capítulo que se chamaba así e explicaba o suceso. Manuel Rivas, de feito é dos meus escritores preferidos en galegos. En canto as referencias literarias, a poesía axuda a enriquecer a túa escritura de letras, pero cos anos vou pensando cada vez mais que non é indispensable, porque letras e poesía non funcionan igual. Diría que o que máis me influenciou á hora de ter un discurso foi ler moito cómic nos últimos anos. Un cómic francés sobre o cotián, Larcenet, ou “The Nao of Brown” de Glyn Dillon, de onde saíu o recitado do principio de “Sácame do Centro”. De poesía, hai unha referencia directa a William Carlos Williams, pero sería fliparme moito dicir que me influencian os poetas que leo porque para poder absorber o estilo dun poeta e facelo canción pop hai que ser moi crack. Se tivese que dicir nomes, e que creo que teñen algo de relación co mundo pop, pois diría Ron Padgett, William Carlos Williams e Gloria Fuertes.
Tomás: Eu son avidísimo lector de poesía, pero o meu papel compositivo foi en discos anteriores máis que neste. Concordo con Lucas en que son xéneros distintos e que a poesía enriquece o discurso. O manexo de certas figuras, a creación de imaxes e son que poidan funcionar, como é a fonética e os xogos de palabras, funcionan moi ben na música, dende Dylan a outra xente. Tamén é certo que non che fai bo letrista ler moita poesía e viceversa. Pasoume este ano escoitando o disco de Quique González musicando os poemas de Luis García Montero, que non me gustou especialmente, gustáronme máis os poemas.
No disco tamén tedes espazo para as críticas ás redes sociais como na canción “Límites”. Credes que na música chamada “indie” hai sobretendencia a falar deste tipo de cousas, como se os ritos das redes sociais invadisen todo, tamén á música?
Lucas: Ao final a xente quere falar das súas movidas e iso é inevitable. De feito con este tema, que ten algo de tempo, Aloia foi aberta neste asunto, pero para João e Xoana, que son os cantantes portugueses, cantar Instagram nunha canción era case un tabú (risas). Ao final conseguín convencelos e quedou ben. Eu creo que o que lles motivou a facelo foi que Chico Buarque recita no último disco redes sociais el e a súa neta (risas).
Tomás: Era como cando se falaba de ir co arado ou ir ao peixe, hoxe en día e coa pandemia máis, é así. É coma quen fala da súa vila, da súa cidade ou paisaxes.
Lucas: Outra cousa é que nós sexamos máis críticos con iso. De feito no EP anterior tiñamos unha canción que se chamaba “Tramposo Canto”, que aínda que non se entendese porque a letra era unha merda era un pouco sobre iso. Aínda que aí as redes parecían máis de pesca que de internet, porque estaba ese medo a facelo explícito (risas). Para min, unha das mellores letristas actuais é unha estadounidense que se chama Phoebe Bridges que retratando a nosa sociedade e a xeración millenial é xenial.
Tamén falades de que James Blake é unha das maiores inspiracións de cara ao disco. Que outras máis referencias tedes? Cales serían os grupos sen os que Néboa non sería Néboa?
Jacobo: Bon Iver, eu diría.
Tomás: Eu diría Radiohead porque por niveles de coincidencia como faría Netflix (risas) sería a que máis. É unha banda que escoitamos moito, fundamental.
Sandra: Raül Refree.
Lucas: Refree é un crack, é un sentimento moi adolescente iso de dicir que non tes referentes na túa terra co que sentirte identificado. Hai un anuncio de Resines sobre cine español onde sae un neno a punto de batear onde di “O meu pai non está neste momento crucial da miña vida” e Resines dálle unha colleja e dille: “O teu pai está, foi por cervexa”. Para min esa colleja foi Refree. É dos mellores músicos, e o meu músico máis admirado. Igual influénciame máis James Blake porque o seu discurso artístico flípame máis, pero o papel versátil de Refree como produtor, como creador, e sobre todo a garra que ten tocando en directo, pois é brutal. Tamén diría Rocío Márquez ou Silvia Pérez Cruz. Eu comecei a pensar na marimba porque no disco que ten Rocío Márquez con Refree a marimba estaba tocando flamenco. Entón eu ao escoitalo dixen “A marimba está tocando flamenco, e nós non imos poder tocar pop?” (risas).
Portugal tamén ten bastante importancia nas vosas cancións. Dous de vós vivistes en Lisboa, como foi a experiencia? Outros grupos galegos como Bifannah, tamén empregan o portugués nas súas cancións, credes que é algo en auxe?
Sandra: Non o vexo coma un auxe, pero a nosa experiencia en Lisboa non a vou esquecer nunca e sobre todo ter a Lucas ao lado (risas).
Lucas: Realmente Sandra foi profesora en Lisboa e mergullouse na cultura portuguesa, tocaba en batucadas, mentres eu estaba na casa amargado (risas).
Sandra: Realmente para o grupo foi unha experiencia fodida (risas). Estabamos separados pero conseguimos sobrevivir, co cal temos que estar súper orgullosos. Agora mesmo, por exemplo pásanos con Aloia, que se foi a vivir a Barcelona, pero para nós isto é o pan de cada día.
Lucas: O de Lisboa influencioume e ensinoume moitísimo, e menos mal que tiña a Sandra porque fumos compañeiros de piso todo o tempo. Influenciounos porque estudamos alí música e era un privilexio, de feito eu tiña a un profesor que se chamaba Felipe Melo que é guionista e vai publicar un cómic con Norma en España. De feito foi produtor do último disco de Antonio Sambuxo que é un referente da música pop-fado portugués.
Tomás: De feito João e Susana viñeron moitas veces a tocar con nós, no teatro principal de Compostela por exemplo, e tamén a gravar no disco, somos case unha banda galego-portuguesa poderíamos dicir.
Lucas: De feito Bifannah canta en portugues pero nós temos cantantes portugueses de verdade (risas). Poñémolos a cantar en galego para compensar.
E do panorama galego? Que grupos vos gustan? Cales considerades que son os grupos cos que tedes máis “feeling”?
Sandra: Eu, Xabier Díaz e Xose Lois Romero e Aliboria.
Lucas: Eu, falando de xente de Jazz coma dicía Tomás, Iago Fernández, ten un par de discos que son super guais. O último de Xan Campos e os proxectos que ten feitos de post-rock, e Malandrómeda, sen dúbida.
Tomás: Eu ía dicir Malandrómeda tamén, Ataque Escampe sempre me pareceu unha banda que foi ao seu e moi particular, facer pop de taberna, iso sempre me chamou a atención. Tamén todo o que fai o Hevi é fantastico, ou Narf, que coñeciamos persoalmente, e agora botamos de menos. De feito o seu disco Totem no 2007 tamén me parece un dos mellores discos que se fixo no rock underground galego.
Jacobo: Dixéronme todos (risas), pero os Oh! Ayatollah molan moito, Emilio José, Mundo Prestigio, tamén.
Lucas: Tamén Boyanka Kostova, todas as cousas que fai Chicho molan aínda que a min gústame mais Boyanka que Ortiga, e eu estou convencido cada día que pasa que Emilio José, aínda que lle mola a Jacobo foi unha estafa (risas). E tamén recopilatorio do Rockdelux descubrín unha canción que me flipou dunha banda que se chama Chicharrón.
Cales son os plans de futuro de Néboa? Haberá algún concerto? A vosa música é ideal para escoitar sentado.
Lucas: A nós cundenos que haxa pogo (risas). Honestamente só temos un concerto marcado en todo o ano. Hai cousas que poden saír e estamos seguros que con Alan sairán máis cousas, pero se non fose porque estamos aí, non conseguiriamos nin presentar o disco a día de hoxe con este panorama.
Tomás: Os espazos aos que ten acceso un grupo sen intermediarios son salas e bares, e salvo lugares concretos coma o Náutico que podería abrir con certa seguridade, a maioría dos sitios están sen público. Agora para toca ante 100 persoas, tes que tocar nunha praza. Compites no mesmo espazo que Iván Ferreiro en acústico. Eu creo que os espazos limítanse por arriba e por abaixo, agora xa non hai nin macrofestivais nin espazos pequenos, entón fican os espazos medios , onde baixa xente que igual antes tocaba noutros espazos. É un drama para as bandas. Vendo a programación do Orballo Cultural, onde estaba Antía Muíño cun colega noso, estaba M-Clan en acústico. Eu pensei “a miña veciña de Santiago que acaba de comezar toca no mesmo espazo que M-Clan” .Todo isto ponnos nunha situación complicada cara o verán.
Lucas: A ver se conseguimos ter algúns concertos. Tamén queremos sacar algún sinxelo este ano, aínda que non o comentamos a Alan aínda, para pechar capítulo. E despois facer coma Portiche, recluírnos durante 7 anos e sacar un novo disco en 2028 (risas) seríamos en plan banda de culto.
Jacobo: Para a próxima pandemia (risas).
Lucas: A verdade é que ser banda das pandemias daría estatus de banda de culto (risas).
