Un amigo contoume hai uns días unha anécdota mentres faciamos o vagabundo na beira do Támese bebendo viño cutre, dese que vén en botellas con tapón de rosca para non gastar cartos nun sacarrollas.
A historia viña a conto dunha conversa acerca do modo de vida da metrópole: alienante, depresóxeno, que ten ao suxeito vivindo por e para o traballo sen falar con ninguén se non é por Tinder. E só porque hai que cubrir necesidades básicas.
Resulta que o mozo dunha amiga súa vive nun londiniense piso colmenilla compartido con oito persoas. Só coñece, a día de hoxe, a dous compañeiros de piso. Un día os pais dun dos anónimos chaman a casa dicindo que levan moito tempo sen saber do seu fillo, que se eles o viran nos últimos días. Van á habitación do rapaz e está atrancada. Chaman á policía, que forza a porta e atopa ao pobre home aforcado no pomo. A primeira vez que o mozo da amiga do meu colega viu ao seu compañeiro de piso, estaba morto.
É unha historia horrible, arrepiante e desesperanzadora, pero reflicte unha realidade que non se pode evitar por incómodo que sexa mirar para ela. A do individuo illado, metido na súa oficina ou na súa habitación (dependendo do momento do día), cansado e con olleiras, subindo fotos con filtro a Instagram para ter mellor cara. Pode ser un retrato desagradable para os seus iguais, pero non deixa de interesar aos de arriba. O tipo produtivo pero indefenso, coa mirada soñadora de quen está á eterna procura da vida do influencer.
É así: se non falamos, se non nos asociamos, se non escoitamos outros puntos de vista, somos manipulables e temos a protesta atrofiada. Os efectos secundarios de todo iso son, entre outros, a depresión e a ansiedade, pero case mellor. Unha pastilliña da risa e para a cama. O guerreiro ansioso e choromicas non ten nada que facer contra o magnate gordo do Monopoly.
Casualmente esa tarde cheguei á Tate Modern cunha colega que é de todo menos silenciosa, está de todo menos illada e ten de todo menos depresión. Alí coñecín por azar a Martin Parr (pareado gratuíto). Do 52, de Surrey, perfectamente afeitado, con gafas de montura ao aire. Un xefazo.
Na Tate teñen exposta a súa serie de fotografías The Last Resort, na que aparecen retratadas escenas que tiveron lugar nos anos 90 en New Brighton, zona de veraneo ao carón de Liverpool.
Unha vendedora de xeado fastiada mira á cámara mentres unha avalancha de nenos, empapados de crema solar e salitre, mendiga unhas bólas cremosas de aspecto radioactivo. Ela está a contraluz, de pé e de costas aos clientes, abrigada e maquillada estilo oitentas, coa barriga cara fóra e a columna encurvada de quen leva todo o día en pé. Ollos de súplica contornados de maneira impoluta con lapis negro.
Unha tras outra as imaxes atufan a consumo e contaxian sensación de empacho. Brillantes pero esgotadas. Non podían estar feitas en branco e negro, tiñan que aparecer saturadas de cor, capital, fritanga, óxido, risas enlatadas e crema solar.
Dous nenos dispóñense a tomar o sol a centímetros de distancia dunha máquina escavadora. O óxido máis preto deles que o mar. Cubos e pala preparados para xogar cunha area que non aparece na foto, na que si se ve a innecesaria bolsa de plástico do súper, baleira e danzarina ao ritmo da brisa do mar sen a connotación fetichista que ten en American Beauty.
As fotografías retratan unha sociedade consumista pasada de rosca e a mensaxe que transmiten é inquietante, pero a min resultoume sorprendentemente tranquilizador o feito de atopar unha expresión non verbal do que levaba tanto tempo roldándome a cabeza. Non sei se me explico: é como cando queres comentar unha película e ves un resumo estupendo que che aforra o esforzo nunha frase. Seguido de catro estrelas en The Guardian.
Un neno espido está de pé sinalando coa man, coma se fose unha azafata de El Precio Justo, unha morea de lixo que o mar trouxo ata a beira. Dá a sensación de que o bebé da portada de Nevermind medrou un pouco e deixou de perseguir cartos flotantes para sinalar o capitalismo con dedo acusador. A súa actitude irónica e reivindicativa vai enlazar co colofón da serie que é a seguinte imaxe. Que vivan os nenos que berran no future.
Aí está. Unha parella con tres fillos pequenos que devoran comida rápida ao carón dunha papeleira desbordante de bolsas e envases de porexpán. A pequena dos nenos, unha inglesa de pelo louro platino e non máis de 7 anos de idade, fai unha contorsión para esquivar o bocado que o seu pai dirixe cara a ela nun garfo. Pecha os ollos, aparta a cara e xira o corpo, nunha pose que podería emular calquera baile estrafalario do cantante dun grupo punk.
Evidentemente esta última é a miña favorita, non é necesario que vos diga por que. A nena, a xeración, o futuro, facendo o punki contra o frito e a saturación.
E aquí quería chegar con este artigo.
Hang the DJ.
«A primeira vez que o mozo da amiga do meu colega viu ao seu compañeiro de piso, estaba morto». Flipante. Lémbrame a unha entrevista que lle fixo Andreu Buenafuente a Juan José Millás, onde falaba do tratamento que fai nas súas novelas do concepto de soidade socializada deste século no que vivimos, que é sempre moi cruamente tristeiro.
http://latemotiv.com/show/entrevistas/que-nadie-duerma/