10 revelacións musicais cheirer do 2019

Todas as tradicións funcionan en realidade como recordatorios do paso do tempo e como escusa para pasármolo ben. Tamén as cheirers precisamos esas escusas e recordatorios, así que inauguramos con este artigo o que parece ser xa unha pequena tradición anual. Seguindo a estela das primeiras “revelacións musicais”, volvemos a reunir a opinión das membros da redacción e das colaboradoras para que nos confíen o seu maior descubrimento destes últimos 12 meses. O disco sorprendente, o grupo xa coñecido que dá un xiro inesperado á súa carreira, o xénero musical saído de ningures que irrompe na túa playlist sen que saibas moi ben como. 

Como o ano pasado, volveu quedar unha lista tan heteroxénea como é a nosa redacción. Música de varios continentes, galega e de lonxe, máis comercial e máis experimental, linguas e xéneros de todo tipo… Unha peneira estritamente persoal do que foron sorpresas para nós e onde quizais agarde tamén algunha sorpresa interesante para ti: as 10 revelacións musicais cheirer do 2019.

 

1. <atrás/além>

O terno, 2019

Revelación de Laura Lamier

Se callar a única vantaxe real de viaxar e vivir noutros países sexa decatarse de que todos os grupos sociais e sistemas culturais do mundo son igual de pechados, que en todos hai unha serie de arquetipos que cumplen as mesmas funcións, aínda com outras caras e outros nomes. Muda, iso si, a escala. O Terno é unha banda que no Brasil é catalogada como independente, mais teñen no Spotify algún tema con máis de 4 millóns de escoitas. Imaxino grupos underground da Galiza levantando unha cella sarcástica.

E con todo, si creo que O Terno ten un aquel de independente, no seu punto ecléctico de escribir e mesturar os xéneros das cancións. Cunha produción en constante descuberta de novos sons, son ao tempo modernos e moi bos herdeiros dunha certa tradición brasileira (se é que isto significa algunha cousa). Gosto das atmosferas intimistas que crean e algunhas das súas letras son tamén interesantes. Colócooos entre as revelacións do ano porque o disco que o seu cantante, Tim Bernardes, sacou en solitario no 2017 (e que tamén é moi bo), fíxome temer que o grupo se disolvese. Así que este <atrás/além> chegou como unha agradábel sorpresa que escoitei moito neste ano.

 

2. Verto

Verto, 2019

Revelación de Guillermo Rodicio

Hai algo eléctrico nos primeiros momentos de vida dun proxecto. Descubrín a Verto porque alguén me pasou o enlace de “Rebolando x ti” de youtube e foi un click instantáneo. Interesábame. Fun buscar máis temas mais aínda non existían, Verto estaba (está) a comezar e as cancións ían aparecendo como pingas dunha en unha. Así que só quedaba seguir escoitando en bucle primeiro “Rebolando x ti”; despois “Amolecer”; hai apenas uns días sacaron outros dous temas nun “Pack de Nadal”.

Teñen Verto o feitizo da novidade. Unha produción fina e coidada pero aínda entre experimentos, que non ten medo de probar. As letras son frescas e desprexuizadas, buscando os seus propios xiros pode lanzarse directamente a rapear como en “Algo que non sexa”, ou modular co autotune “como un instrumento máis”. O resultado final é unha atmosfera ao tempo sensual e festiva, moderna no sentido de que non está preocupada máis que do seu propio son. Apetece case sempre escoitar Verto. Cádrame na casa mirando como chove fóra, pero uf, que gana teño de que ma poñan tamén por aí de festa.  

 

3. boygenius

boygenius, 2018

Revelación de Phillip Jeffries

Unha tarde calquera deste verán estaba a ler unha revista musical. Pode que o nome de boygenius aparecese xa na portada. Pode que non. A cousa é que, ata aquel momento, teño ben claro que nunca o escoitara, así que o normal sería que non reparase nel. Só adoito mercar este tipo de publicacións se o artigo central é do meu interese, préstolle atención aos textos de grupos que coñezo e non paro nos demais se non hai algo no titular que chame a miña atención. Das fotos, porén, é imposible escapar. Pásame o mesmo que aos nenos pequenos cos debuxos nos libros infantís, pode que aínda atraído pola estética do músico, cos ollos centrándose de maneira inmediata na imaxe ao pasar a páxina.

Pero alí estaba para facer que me detivese no texto, nunha fotografía, Julien Baker! Unha das miñas artistas preferidas dende o seu disco debut, Sprained Ankle, do ano 2015.

E non estaba soa! Sentadas a ambos lados, outras dúas mulleres ás que non coñecía: Phoebe Bridgers e Lucy Dacus, decía o pé da foto. E boygenius escrito en letras ben grandes (e si, todo en minúscula). E iso que era?

Pois un proxecto incrible (ou súper grupo, que lle chaman agora) formado polas tres artistas mencionadas anteriormente, creadoras do EP homónimo que aquí pretendo recomendar. Algo máis de 20 minutos, repartidos en 6 cancións, dunha música fermosa que non ten sentido que describa cando hai a posibilidade de escoitala. Buscade en Youtube os concertos de presentación do lanzamento para Pitchfork e KEXP. Creo (e espero) que non quedaredes decepcionados.

PD: Non deixen de darlle tamén unha oportunidade a Julien Baker en solitario. Prometo que na súa voz atópase a verdade.

 

4. Había que intentalo

Familia Caamagno, 2019

Revelación de Darío M. Jove

Tras un par de EP’s con cancións pegadizas e ritmos con toda a diversión do mundo, Familia Caamagno deu un paso adiante neste 2019 e sacou o seu primeiro LP, con toda unha declaración de intencións no título: Había que intentalo. A portada é unha botella de champaña sendo cortada por unha serra. Había algo mellor que iso para indicar o que ía ser o disco?

É un LP alegre, cun son que evoluciona cara un estilo máis pop-rock, sempre coa característica retranca dos de Sigüeiro. Había que intentalo viaxa dende os tons máis pop de “Castromil” ou “Proceso Soberanista”, a melodías máis potentes como “Tabernas e rotondas” ou “Un día espectacular” (a miña favorita), pasando por ritmos tropicais, desenfadados e surf-rock de “Guapos de Primeira” e “Cocogualla”, que invitan a tomarse unhas caipirinhas nunha das praias do país.

Sen dúbida un dos discos do ano que consolida a Familia Caamagno como un dos grupos de referencia do país e que cada vez van a máis, sobre todo cos seus potentes directos onde xa se colaron os cartaces de “todo vendido”.

Se no futuro hai máis discos coma este, quizais precisaremos de máis serras para abrir máis botellas de champaña. Haberá que intentalo.

 

5. Amyl and the sniffers

Amyl and the sniffers, 2019

Revelación de Violeta Pérez

Amy (que non Amyl) e os seus non están nesta lista só porque bebesen licor café cunha amiga miña despois dun concerto. Que tamén.

Están nesta lista porque son capaces de erguer un público rancio e meter nun pogo a persoas con camisa. Son testemuña.

Tamén porque velos en directo fai que unha recupere a fe en que o punk pode seguir removendo almas coma sempre fixo sen ter que engadir ornamentación ningunha para facer que a súa mensaxe perfore ao público.

Amy equipara o grupo co popper – chamado amyl por Australia adiante – porque “dura 30 segundos e despois tes dor de cabeza, e así é como somos nós!”. É un pouco verdade: temas breves, efectivos, ás veces recitados máis que cantados, mordendo ao capital.

Pero aínda que as súas cancións sexan directas e concisas, a súa mensaxe permanece presente despois de velos. Decatácheste de que hai algo que non funciona no mundo, e algo haberá que facer para cambialo.

 

6. Laura LaMontagne & PicoAmperio

Laura LaMontagne & PicoAmperio, 2019

Revelación de Brais Capelán

Era agosto e baixo un carballo de Monterroso eu botaba una soneca tras uns vermús e unha ración de xamón asado. Foi no Agrocuir da Ulloa. Tras unha noite de excesos propiciados polo directo de Boyanka Kostova, decidín durmila na metade da romería.

Neses intres había unha actuación teatral. Recordo as voces dos actores mentres eu, panza arriba, ía esvaecendo. O seguinte que escoitei foi outra voz. Unha voz doce que fixo que me erquese case ao instante. Era a voz de Laura LaMontagne. Xa coñecía a esta artista, pero nunca escoitara o seu proxecto xunto a PicoAmperio.

Foi unha experiencia única aquel concerto. Todos os elementos confluíron perfectamente. Unha carballeira ateigada de xente tirada na herba, os raios do sol traspasando as follas das árbores e aportando unha iluminación mística. E a voz de Laura inundando cada curruncho da natureza.

O seu estilo é difícil de clasificar. Entre o folk galego, a música urbana e os ritmos africanos anda. Cancións relaxadas nas que non faltan momentos de trance e frenesí. Sinto non explicalo moi ben, pero a mellor maneira é que vós mesmos escoitedes algún dos seus temas. Sentide a súa música.

 

7. Material 2

Entre Ríos, 2019

Revelación de Philip Duncan Webb

Descubrín un dos meus grupos predilectos por accidente ao escribir o seu nome no buscador de Grooveshark en lugar do Google. Agora levo varios anos escoitando a súa música (nótase porque daquela aínda había Grooveshark). En realidade, Material 2 é un EP: 22 minutos; dúas versións de catro temas; dous ciclos que se reflicten nunha secuencia-espello. El aire, Lo intento, Las causas de Jorge Luis Borges, Aunque, Aunque, Las causas de Jorge Luis Borges, Lo intento, El aire. Para pórlle unha etiqueta, eu diría que Entre Ríos é pop etéreo. Etéreo, é dicir, se cadra algo máis telúrico que Cocteau Twins, a referencia no que concirne ao pop etéreo, en parte porque se poden entender as letras de Entre Ríos, pero si suficientemente etéreo para evocar imaxes de medusas no negrume do mar, anxos que ascenden raiolas, a serenidade dos astros… bolsas de plástico nas augas do río Paraná… e tal. Claro, é que o pop etéreo crea sensacións cerebrais máis do que evoca imaxes concretas, penso eu. No caso de Entre Ríos, son sensacións delicadas e moi belas.

 

8. 2020

Richard Dawson, 2019

Revelación de Pablo Pesado 

I don’t want to go into work this morning I just want to lie here and play the new Call of Duty

Eu, que tampouco son moi de Call of Duty, entendo ben aquí a Richard Dawson, porque ben sabe deus que o que quero as sete da mañá e xogar a Guilty Gear e non xuntar anacos inconexos de min para montar un traballador eficaz. Fóra os gustos de cada un, o certo é que Dawson vén de tirar un álbum cunha dobre virtude infrecuente: a) tentar representar a experiencia de vida contemporánea sen o filtro cringey da autopercepción millenial e b) facelo mediante unha idea moi persoal do que debe ser a música folk.  O resultado final podería describirse como un conxunto de cadros de costumes que foxe conscientemente da tentación de erixir as experiencias que narra como xeracionais (penso, por exemplo, en Black Triangle, que releva as repercusións vitais que ten avistar un OVNI).

Richard Dawson fai aquí un papel autoral hipnótico: as súas cancións teñen algo xograresco, parecen escritas por un tolo que, sentado nun rueiro, prognosticase a chegada inmediata da apocalipse. E, no entanto, nótase un enorme coidado na produción que distancia o produto da espontaneidade que ás veces quere aparentar. Moi recomendábel, en fin.

 

9. After 5 Clash

Toshiki Kodomatsu, 1984

Revelación de Adrián Feijoo

Os camiños de YouTube son inescrutábeis. Neste relicario da cultura e dos horrores humanos hai miles, millóns de manifestacións artísticas, esperando por que deixemos ese vídeo tan divertido de dous tipos devorando manguitos maracatóns e ampliemos os nosos horizontes musicais. Grazas a esta plataforma, o meu 2019 estivo cheo de sorpresas no referente a descubrimentos musicais: a experimentación de Nujabes e Black Banshee, o Sovietwave e a súa nostalxia post-soviética, as outras cancións de Tam Tam Go que non son “Atrapados en la red”…

Cheguei ao City Pop mediante un de tantos vídeos de recopilación cos seus mellores temas, coma este de aquí ou de acolá, sendo ambos a miña compaña habitual para as horas interminábeis de estudo opositor. Simplificando moito (para quen teña interese este artigo é unha boa referencia), o City Pop é un subxénero do pop xaponés que desde finais dos setenta ata mediados dos oitenta foi a banda sonora dos urbanitas durante a etapa de maior prosperidade do país, un momento en que parecía disposto a asumir o liderado do capitalismo mundial. A noite era aínda nova e chea de posibilidades, a cidade un mosaico de luces de neon; no mundo futuro de ‘Blade Runner’ Atari era unha megacorporación, e ninguén oíra falar diso dun estancamento.

Quizais por iso me gustou tanto. Coma un mosquito no ámbar, o City Pop preserva o sentimento de optimismo e ganas de diversións nocturnas, coma un deses momentos felices que saboreamos na nosa memoria cando as cousas non nos van tan ben. Sen falar da súa complexidade ou calidade (categorías nas que, xa adianto, pouco teño que dicir por falta de coñecemento), escoitar a Mariya Takeuchi, Eiichi Ohtaki ou Toshiki Kodomatsu é unha concesión a soñar, por uns minutos, cun pasado dourado que probablemente só existiu na imaxinación do compositor.

 

10. No mato do desespero

Brais Morán, 2018

Revelación de Pablo Casal 

Descobrir é um verbo interessante, já que implica que havia algo agochado debaixo dum cobertor. E que passou quando tiramos do cobertor? Pois que apareceu um senhor de Ourense carregado de funky, soul e disco. O primeiro que pensei despois de escoitar a súa música foi: “Buá, já era hora que alguem enchese o baleiro de Loretta Martin”. Assim que, no processo de documentaçom, descubrim algum pequeno detalhe como que Brais Moran fora o vocalista e guitarra de Loretta Martin. Ahá. Somos um país pequeno.

Pois bem, se coma mim vos presta ponher-vos camisas de mamarracho e bailar ritmos discotequeiros antergos, desfrutaredes os dous discos deste artista: “Cruzando o eclipse” (2015) e “No mato do desespero” (2018). Nestes trabalhos combina diversas sonoridades nas que os amantes do funk acharemos material pra mover os quadrís, e as que gostades doutros sons, atoparedes cousinhas máis rock e até temas introspetivos.

No vídeo de Disque ao so(u)l ! ve-se que ainda que a música nos traslade a outras latitudes, o clima encarréga-se de tornar-nos à realidade. Neste caso en concreto dinos que deixemos a parvada essa de Galifórnia. A sério, deixádea.